Na ten temat mówi się i pisze ostatnio tak wiele. Denerwujemy się na rosnące wciąż ceny śmieci, widzimy wielkie, usypane hałdy na wysypiskach, ale czy zastanawiamy się jaki jest w tym nasz udział? Czy i co możemy zrobić, aby było ich po prostu mniej? Możemy wiele, np.:

1. Kupując w sklepach nie używajmy torebek foliowych. Warto kupić kilka toreb wielorazowych i nosić przy sobie.Torba z tworzywa sztucznego rozkłada się około 400 lat.
2. Oszczędnie wybierajmy produkty opakowane w plastik (czas rozkładu od 100 do 1000 lat)
3. Segregujmy dokładnie śmieci. Segregując zgniatajmy opakowania aby zminimalizować ilość foliowych worków na śmieci, w które je wrzucamy. Jeśli to możliwe – załóżmy kompostownik. Umieścimy w nim wiele odpadków organicznych, a na wiosnę będziemy mieć wspaniałą ziemię kompostową do ogródka.
4. Nie rozrzucajmy śmieci na ulicy, nad wodą, w lesie. Jeśli nie ma w pobliżu koszy na śmieci, zabierajmy swoje śmieci ze sobą. Porzucona torebka foliowa może stać się przyczyną śmierci niejednego zwierzęcia.
5. Kto bywa na cmentarzach może zaobserwować ilość zalegających tam zniczy oraz  sztucznych kwiatów. Miłość do naszych przodków, którzy odeszli, nie musi się przekładać na zagładę  pokoleń, które przyjdą po nas.Pomyśl i podczas następnego pobytu na cmentarzu:

• Wyrzucając śmieci z pomników dobrze je posortuj na organiczne, plastik i szkło, o ile na cmentarzu są osobne pojemniki
• Nie wyrzucaj dobrych zniczy, umyj je! Będą służyły wiele lat.
• Aby uczcić pamięć zmarłych wystarczy jeden znicz na grobie
• Jeśli kupujesz sztuczne kwiaty, ogranicz się do jednej wiązanki.
• Sztuczne kwiaty też się dobrze myją i można je wykorzystać dłużej niż przez jeden sezon.
• Idąc na pogrzeb nie kupuj kwiatów i zniczy. Pomyśl, w jaki sposób dać wyraz swojej pamięci o zmarłym, ponieważ ani on, ani jego rodzina nie potrzebują sterty wianków i dziesiątek zniczy, które po tygodniu zapełnią cmentarny kontener.

6. Nie kupuj niepotrzebnych ubrań, szczególnie z tworzyw sztucznych. Modna osoba to nie ta, która ma na sobie ciągle inne ubrania, ale taka, która o swoje ubrania potrafi dbać i je umiejętnie nosić. Kupuj mniej na korzyść lepszej jakości.

1. Jeśli masz zamiar kupować ubrania w tzw. „szmateksach”, rozważ lepiej ich wymianę ze znajomą, koleżanką z pracy czy szkoły. To może być fajna zabawa, która zapobiegnie zarzucaniu naszego kraju ubraniowymi śmieciami z zachodniej Europy.
2. Przejrzyj szafy babci, mamy, cioci. Znajdziesz tam mnóstwo pięknych rzeczy z dobrych i naturalnych materiałów. Nawet futra, jeśli już są w szafie, są o wiele ładniejsze i bardziej ekologiczne od sztucznych (dużo szybciej się rozłożą), pomimo, że hodowla zwierząt na nie jest naganna,
3. Wybieraj ubrania z naturalnych tkanin. Rozkładają się o wiele szybciej. Cienka bawełna „znika” nawet w ciągu tygodnia, wełna od jednego roku do pięciu lat w zależności od grubości, natomiast produkty z akrylu, nylonu czy poliestrów rozkładają się setki lat.

7. Jeśli masz wybór, wybieraj produkty z tworzyw i  składników pochodzenia naturalnego (te, które występują w przyrodzie), a nie ze składników wyprodukowanych przez człowieka lub takich, w których powstanie człowiek ingerował.

Problem niedoboru czystej wody staje się z roku na rok coraz bardziej drastyczny. Już ponad miliard ludzi na świecie ( jedna na siedem osób) nie ma dostępu do bezpiecznej wody pitnej. Jak możemy zapobiegać temu zjawisku w swoim otoczeniu?

1. Myjąc zęby, zakręcaj kran, używając szklanki
2. Korzystaj z prysznica, zamiast z wanny. Po namoczeniu ciała, zakręć wodę, odkręcając ją dopiero podczas spłukiwania.
3. Nie lej wody szerokim strumieniem myjąc ręce. Kiedy tylko to możliwe zakręcaj kran.
4. Nie podlewaj ogródka czystą wodą! Do tego celu zbieraj wodę deszczową

Tam, gdzie to możliwe, odzyskuj wodę, wykorzystując ją ponownie.

Zieleń ma wpływ nie tylko na naszą kondycję psychiczną i samopoczucie, ale tez na nasze zdrowie fizyczne. Tymczasem coraz jej mniej, szczególnie w obszarach miejskich. Dlatego:

1. Nie koś trawników! Nie stosuj na nie nawozów sztucznych ani pestycydów! Zakładaj łąki kwietne. Tworzą doskonały mikroklimat, filtrują wody opadowe i powietrze, zatrzymują pyły tworzące smog. Są doskonałym siedliskiem dla pszczół i barwnych motyli. Ich kolejną zaletą jest zatrzymanie wody w glebie.
2. Dbaj o każdą zieloną roślinę, krzew i drzewo. Dzięki nim masz tlen do oddychania i żyjesz.
3. Nie wyprowadzaj swoich pupili (psów, kotów) na trawniki i obszary zielone. Stanowi to zagrożenie epidemiczne i zanieczyszcza środowisko, w tym wody gruntowe. Sprzątaj po swoich zwierzętach. Ich odchody są zagrożeniem szczególnie dla dzieci, a mocz powoduje wypalanie trawników ze względu na wysokie stężenie azotu.
4. Nie rezygnuj z rodzimej roślinności i drzew liściastych na korzyść obcych gatunków. One zaburzają harmonię ekosystemów.

Oczywiście dla uzyskania pozytywnych efektów potrzebne są działania globalne podejmowane przez polityków. Mamy na nie wpływ tylko pośrednio. Wiele jednak zależy od nas, pojedynczych jednostek, od zmiany naszego myślenia, postaw proekologicznych i od wychowania przyszłych pokoleń.

Anna Juklaniuk

Koordynator wolontariatu w MOPS w Przasnyszu