Grafika do informatora: O odporności

Spis treści

Każdy człowiek posiada naturalną odporność, która chroni organizm przed zakażeniem.

Tę naturalną odporność zapewnia układ immunologiczny. Układ ten buduje się w ciągu całego życia, a najintensywniej w okresie osiągnięcia dorosłości biologicznej, czyli wieku 12-18 lat. Noworodek posiada jeszcze odporność pochodzącą z organizmu matki, ale już po pierwszym roku życia buduje ją samodzielnie.  Dorośli; rodzice, opiekunowie i nauczyciele  pomagają dziecku zdobywać odporność, aby układ odpornościowy osiągnął pełnię sprawności.

Odporność organizmu budujemy, gdy dostarczamy mu siły przez: 

  • Właściwe żywienie; Dieta dziecka powinna realizowana ze szczególną troską. W okresie wzrostu i intensywnego rozwoju wszystkich organów człowieka zapotrzebowanie na zbilansowane i w odpowiedniej ilości dostarczane składniki odżywcze jest szczególnie duża. Dzieciom potrzebne są produkty bogate w białko, węglowodany, składniki mineralne. Składniki zawarte w jedzeniu wspierają budowę tkanek i dostarczają substancji potrzebnych do walki z drobnoustrojami.

 

  • Dobry i długi (odpowiednio do wieku) sen. Organizm musi odpoczywać, a najbardziej temu służy sen.  Dzieci w wieku 3–5 lat powinny spać 10–13 godzin, a dorośli 7–9 godzin. Krótki sen obniża odporność organizmu. Badania wykazały, że osoby, które śpią krócej niż 7 godzin w ciągu doby są ponad czterokrotnie bardziej narażone na rozwój infekcji niż te, które śpią minimum 7 godzin.

 

  • Aktywność fizyczna jest niezbędnym zachowaniem zdrowego człowieka. Ruch pobudza do aktywności wszystkie organy oraz reguluje przepływ płynów ustrojowych. Zbyt długie siedzenie czy zajmowanie jednej pozycji (np. stanie) powoduje chorobliwe zmiany w organizmie. 1–2 godziny dziennie umiarkowanego wysiłku fizycznego zmniejsza ryzyko wystąpienia infekcji górnych dróg oddechowych. Istotne jest jednak, żeby był to wysiłek umiarkowany. Jeśli jest intensywny, to należy liczyć się z tym, że organizm przez około 90 minut po wysiłku jest szczególnie osłabiony i wówczas łatwo zapaść na infekcję.

 

  • Ubieranie się odpowiednio do temperatury otoczenia i pogody, tak, aby nie przegrzać organizmu, ani też go nie wyziębić.Przeziębienie bardzo osłabia układ odpornościowy. Ubiór dzieci powinien był łatwy w użytkowaniu, aby dziecko mogło szybko się przebrać, gdy zmienia się temperatura, lub jest rozgrzane pod wpływem ruchu. Zarówno przegrzanie, jak i ochłodzenie prowadzą do licznych infekcji.

 

  • Unikanie używek. Palenie tytoniu, picie alkoholu, używanie różnego rodzaju dopalaczy i narkotyków stanowi bardzo poważne zagrożenie zdrowia nastolatków.   Używki zaburzają funkcjonowanie organizmu; przyspieszają lub opóźniają działania niektórych organów, a przede wszystkim mózgu. Kontrolowanie zachowań dzieci w tej dziedzinie jest dla rodziców i nauczycieli trudnym problemem i zarazem ogromnym wyzwaniem wychowawczym.

 

  • Przyjazne odnoszenie się do siebie, bez konfliktów i przemocy, które powodują stres, a stres zaburza podstawowe funkcje organizmu; krążeniowe, neurologiczne i psychiczne.  Niektórzy lekarze dowodzą, że stres jest odpowiedzialny za występowanie nawet 90% chorób. Nie da się jednak wyeliminować go z życia dzieci i dorosłych, ale można zrobić wiele, żeby go zminimalizować. Dlatego należy rozwijać u dzieci tzw. inteligencję emocjonalną;wysłuchiwać, rozmawiać, wspierać  i nie dopuszczać do eskalacji konfliktów oraz przemocy. Nowym i trudno poddającym obszarem potencjalnych problemów i konfliktów jest internet. Umiejętne korzystanie z niego stanowi kolejne wyzwanie obecnych czasów.  

 

Nawet, gdy dobrze dbamy o nabywanie odpornościnaszych dzieci, to mogą pojawić się zakażenia wirusowe, które wywołają chorobę, np. grypę, a teraz Covid-19.  Podstawowym sposobem na uniknięcie zakażenia i choroby wywołanej tym zakażeniem są szczepienia. Jednak nie na wszystkie wirusowe choroby mamy szczepionki. Ponadto, aby się zaszczepić musimy być zdrowi, aby podany w niewielkiej ilości wirus, który ma rozwinąć odporność, nie rozwinął choroby.

Atmosfera wokół stosowania zbawiennych szczepień o działaniu całkowicie zrozumiałym i korzystnym, jakby się wydawało, uległa zmianie. W wielu krajach, a także w Polsce, pojawili się i zorganizowali ludzie, którzy podważają sens stosowania szczepionek.  Zaufanie do szczepień poderwał jeden z brytyjskich medyków - Andrew Wakefield, który podał wyniki nierzetelnie wykonanych badań w artykule opublikowanym w bardzo prestiżowym czasopiśmie medycznym – Lancet. Mimo że czasopismo i środowisko medyczne wielokrotnie prostowało fałszywe wyniki Wakefielda, to przekonanie, że szczepionki mogą wywoływać inne choroby, „poszło w świat”.

Osiągnięcia szczepień przeciwko wielu groźnym chorobom są obecnie podważane, a coraz więcej ludzi się im się nie poddaje i nie szczepią swych dzieci. To zjawisko jest groźne, ponieważ niezaszczepione dziecko może zarazić się wirusem choroby już kiedyś opanowanej na skutek stosowania szczepień obowiązkowych  i przyczynić się do jej ponownej transmisji, powodując epidemię. 

Podejmowane są działania informujące o korzyściach szczepień oraz motywujące (wraz z sankcjami prawnymi i finansowymi) do poddawania się regularnym szczepieniom.

Niebezpieczeństwo rozszerzania się chorób wirusowych powoduje także niezwykła „żywotność” drobnoustrojów. Niektóre wirusy szybko „się uczą” i w następnym ataku już są inne, zmutowane, a to powoduje, że dotychczasowa szczepionka może być już nieskuteczna.  Obserwujemy to w odniesieniu do wirusów grypy.To oznacza, że na grypę należy się szczepić każdego roku, a niekiedy dwa razy do roku.

Pytania do informatora

Zadaj pytanie

 

Brak opublikowanych odpowiedzi do pytań lub nie zadano pytań dotyczących tego informatora.

O odporności